امروزه با گسترش اینترنت و به روز رسانی زیرساخت‌ها، امکان دریافت تسهیلات بدون نیاز به مراجعه‌ی حضوری فراهم شده است. در این میان، شاخص‌هایی مانند اعتبارسنجی اهمیت خود را نشان می‌دهند چرا که باعث سهولت دریافت تسهیلات می‌شوند. در این مطلب به شما توضیح خواهیم داد که اعتبارسنجی چیست و چه مزایایی دارد؛ با ما همراه باشید.
اعتبارسنجی چیست
اعتبارسنجی روشی برای سنجش توان فرد در بازپرداخت تعهدات است، به گونه‌ای که هر چه سطح اعتباری و توان مالی شخص بیشتر باشد، نمره‌ی اعتباری بالاتری را کسب کرده و ریسک اعتباری و نرخ نکول کاهش خواهد یافت.
در سال‌های گذشته، بانک‌ها به دلایل فنی و مشکلات ناشی از یکپارچه نبودن سیستم، امکان اعتبارسنجی نداشتند. عدم امکان اعتبارسنجی باعث شده بود که افراد از بانک‌های مختلف تسهیلات دریافت کنند اما هیچ کدام را تسویه نکنند. از طرف دیگر، در سیستم قدیمی بانکداری، امکان امتیازدهی به افراد (طبق الگوریتم‌های منسجم و مورد وثوق) وجود نداشت و بنابراین، افرادی بودند که در عین شایستگی، از دریافت تسهیلات بالاتر جا می‌ماندند. سیستم اعتبارسنجی برای حل این مشکلات و به منظور سامان‌دهی به این وضعیت، به وجود آمد.
فرآیند اعتبارسنجی
امروزه روش‌های مختلف و الگوهای متنوعی برای اعتبارسنجی در دنیا وجود دارد. در حقیقت برای اعتبارسنجی، انواع مدل‌ها و الگوریتم‌های آماری، هوش مصنوعی و مالی اعمال می‌شود.
مهمترین عامل در اعتبارسنجی، سابقه اعتباری فرد در تعهدات قبلی اوست؛ به این معنا که خوش‌حساب بودن و بازپرداخت به‌موقع تسهیلات یا تعهدات قبلی، رتبه‌ی اعتبارسنجی افراد را افزایش خواهد داد.
در حال حاضر، فرآیندهای اعتبارسنجی آنلاین است و متقاضیان با مراجعه به وب‌سایت‌های مرجع و پرداخت هزینه (حدود ده هزار تومان) می‌توانند از نمره اعتباری خود آگاه شوند.
عوامل موثر در اعتبارسنجی
معیارهای کلی در فرآیند اعتبارسنجی تقریبا یکسان است. در آینده، شرکت‌های بیمه و کارگزاری، سرمایه‌گذاری، صندوق‌های قرض‌الحسنه همچنین شرکت‌های فعال در حوزهی لندتک، بر اساس سیستم اعتبارسنجی به افراد اعتبار یا تسهیلات اعطا خواهند کرد.
مهمترین فاکتور، بررسی رفتار گذشته‌ی فرد است؛ به این معنا که در گذشته آیا تسهیلاتی دریافت کرده و اگر دریافت کرده، آیا در موعد مقرر پرداخت کرده است یا خیر. اما عوامل دیگری نیز در اعتبارسنجی موثر هستند که عبارتند از:
- مبلغ تسهیلات دریافتی (داشتن مجموعه‌ای از تسهیلات – مانند وام مسکن، کارت یا تسهیلات اعتباری و … – امتیاز رتبه‌بندی افراد را بهبود خواهند داد)
- نحوه بازپرداخت اقساط
- نحوه رفتار در صدور چک
- چگونگی استفاده از کارت‌های بانکی یا اعتباری
- ضمانت‌های شخص ثالث (ضمانت افرادی را قبول کنید که قابل اعتماد باشند، چرا که اگر ضامن فردی شوید و او بدهی معوق داشته باشد در سابقه‌ی شما تاثیر منفی خواهد داشت)
- بدهی‌های مالیاتی
- اقساط معوق
- نشان دادن توانایی در بازپرداخت (نشان دادن توانایی مالی افراد برای بازپرداخت وام با مبالغ بیشتر، امتیاز بالاتری خواهد داشت)
البته دقت کنید که سوابق محرمانه‌ی افراد در سامانه‌ی اعتبارسنجی جمع‌آوری نمی‌شود.
مزایای اعتبارسنجی
اعتبارسنجی باعث کاهش اتلاف منابع می‌شود؛ چرا که دیگر نیاز به حضور فیزیکی نیست و این امر باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه خواهد شد. از طرف دیگر، اعتبارسنجی الگوی واحدی دارد که برای همه اجرا می‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند تغییری در آن ایجاد کند. افزایش سرعت در حصول نتیجه عامل مهم دیگری است که از مزایای اعتبارسنجی به شمار می‌رود، در واقع تنها با مراجعه به وب‌سایت‌های آنلاین و مرجع و با وارد کردن مشخصات هویتی خود، به راحتی و به سرعت از نمره‌ی امتیازی خود آگاه خواهید شد.
بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط، ستون اقتصاد کشورها هستند که توسعه اقتصادی، سرمایه‌گذاری و اشتغال را به ارمغان خواهند آورد. برای ایجاد این بنگاه‌ها، نیاز است که صاحبان کسب‌وکار بتوانند به خدمات مالی و اعتباری مناسب دسترسی داشته باشند. از طرف دیگر، بنگاه‌های بزرگ باید عملکرد خود را به نحوی انجام دهند که بهترین، دقیق‌ترین و کارآمدترین نتیجه را در پی داشته باشد. اعتبارسنجی به بنگاه‌های کوچک و متوسط کمک می‌کند تا به تسهیلات موردنیاز خود دسترسی عادلانه داشته باشند. ایجاد سازوکارهای اعتبارسنجی باعث می‌شود که امکان دریافت تسهیلات حتی در دورترین نقاط کشور وجود داشته باشد و همه نسبت به دریافت تسهیلات اعتباری، سهم برابری داشته باشند.
به طور خلاصه، برخی از مزایای استفاده از الگوهای اعتبارسنجی عبارتند از:
- درخواست ثبت و بررسی در بستر آنلاین و بدون نیاز به مراجعه به مراکز مختلف
- بالا بودن دقت بررسی
- امکان اتخاذ تصمیمات معتبر و منسجم
- پوشش جامعه‌ی بزرگی از مخاطبان بدون محدودیت
- امکان اعمال فیلتر یا اضافه کردن اطلاعات بیشتر
- امکان اخذ تسهیلات به سادگی
- جلوگیری از اتلاف منابع
- افزایش رضایت مشتریان
اعتبارسنجی در ایران
در سال‌های اخیر و با توجه به یکپارچه‌سازی سیستم بانکی کشور، سیستم اعتبارسنجی نیز در حال فعالیت است. 23 دی 1400 مدیر اداره اطلاعات بانک مرکزی اعلام کرد که دریافت تسهیلات، مشروط به اعتبارسنجی مشتریان خواهد بود. از طرف دیگر با ظهور و ورود شرکت‌های حوزهی لندتک، اعتبارسنجی رونق و شدت بیشتری گرفته است.
شرکت آپسان با معرفی اعتبار تالی یکی از اولین شرکت‌هایی است که در ایران و در حوزه اعتبار، شروع به فعالیت کرده است. اعتبار تالی یکی از انواع BNPL به معنای «الآن بخر و بعدا پرداخت کن» است؛ به این معنا که دارنده‌ی اعتبار می‌تواند ازفروشندگان طرف قرارداد در لحظه خرید کرده و هزینه‌ی آن را در آینده بپردازد.
شعار «تالی، اعتبار دیجیتال» بر این نکته توجه دارد که این اعتبار، فیزیکی نیست؛ در حقیقت اعتبار تالی یکی از خدمات اپلیکیشن آپ است که در همین اپلیکیشن فعال بوده و برای خرید تنها کافی است که وارد اپلیکیشن شده و مبلغ خرید را وارد کنید. پس از تایید، خرید اعتباری شما به راحتی انجام شده و کالا تحویلتان داده خواهد شد.
بازپرداخت اعتبار تالی نیز آنلاین است و در اپلیکیشن آپ انجام می‌شود. در حقیقت، پس از پرداخت اعتباری شما و در پایان همان ماه، صورت‌حسابی برایتان صادر خواهد شد و شما تا پنجم ماه بعد فرصت دارید تا به یکی از دو روش زیر، حساب خود را تسویه کنید:
- تسویه آنی: تسویه کل مبلغ بدهی بدون کارمزد
- اعتبار اقساطی: پرداخت 20% از صورت‌حساب به صورت ماهیانه با کارمزد
در پایان
در این مطلب، به بررسی اعتبارسنجی پرداختیم و اهمیت آن را بیان کردیم. در پایان به این نکته توجه داشته باشید که با سیستم اعتبارسنجی، رفتار مالی افراد بررسی شده و تسهیلات به افرادی تعلق خواهد گرفت که صلاحیت بالاتری دارند. همچنین اگر فردی تسهیلات دریافتی خود را بازپرداخت نکرد، بانک‌ها و موسسات مالی قادر خواهند بود تا این فرد را از دریافت تسهیلات بعدی منع کرده و از دسترسی به خدمات مالی محروم کنند. البته دقت کنید که با اصلاح رفتار مالی، دوباره این فرد امکان بازگشت به جمع خوش‌حسابان و دریافت تسهیلات را خواهد داشت.
من خیلی وقته که از تالی استفاده میکنم و واقعا رضایت کامل رانسبت به این برنامه دارم
سلام
از همراهی شما سپاسگزاریم.
سلام ایا میشه از تالی پول نقد هم درخواست کرد یانه؟
سلام
خیر، تالی اعتبار برای خرید کردن است و شما فقط می‌تونید از پذیرنده‌ها خرید کنید.
از همراهی شما سپاسگزاریم